19 Μαΐου

H 19η Μαΐου είναι η 139η ημέρα του έτους.

Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ, ο μεταρρυθμιστής της Τουρκίας και δημιουργός του σημερινού τουρκικού κράτους. Δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η προσωπικότητα αυτή δεν μας επηρέασε. Κάθε άλλο! Και μόνο ο ξεριζωμός του Μικρασιατικού Ελληνισμού αρκεί...

Αυτή τη μέρα όρισε το Ελληνικό Κοινοβούλιο, από το 1994, ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων. Δεν ξέρω αν αυτή η γενοκτονία, ή η άλλη των Αρμενίων, θα αναγνωριστούν ποτέ παγκοσμίως σαν αυτό που ήταν: συστηματικά σχέδια εθνοκάθαρσης, προκειμένου η πολυεθνική Οθωμανική Αυτοκρατορία να μετατραπεί στο εθνικά ομοιογενές σύγχρονο τουρκικό κράτος. Για κάποιο λόγο η Τουρκία αρνείται πεισματικά να κάνει αυτό που έκανε αντίστοιχα η Γερμανία, η οποία έχει αναγνωρίσει το Ολοκαύτωμα και έχει μετανιώσει συλλογικά για τη μαύρη εκείνη περίοδο της Ιστορίας της. Η Τουρκία αρνείται με έναν πολύ περίεργο τρόπο, ανάμικτο με πληγωμένη περηφάνια, ενοχή, πείσμα και διάφορα συμπλέγματα: ενεργεί σαν εκείνο τον ενήλικα που ενώ τον θεωρείς σοβαρό και ώριμο, εντούτοις διαπιστώνεις ξαφνικά ότι αρνείται με οργή και ένταση το γεγονός ότι όταν ήταν στο Δημοτικό είχε ρίξει φόλα στο σκύλο του γείτονα!

Σήμερα είναι αργία στην Τουρκία. Δεν ξέρω αν οι σημερινοί Τούρκοι νιώθουν κάτι για τη μέρα αυτή, ή έχει ξεφτίσει με τον ίδιο τρόπο που ξέφτισαν και "παρ'ημίν" οι εθνικές επέτειοι. Δεν ξέρω αν κάθονται να σκεφτούν τι ήταν ο Κεμάλ, τι γιορτάζουν και τι εφαρμογή μπορεί αυτή η γιορτή να έχει στη σημερινή εποχή. Μπορεί να μη σκέφτονται τίποτε, να χαίρονται απλά που φέτος έπεσε Παρασκευή (ωραίο τριήμερο, μέσα Μαΐου) και να έχουν βγει στις εξοχές, να ξεφύγουν και αυτοί από την καθημερινότητά τους.

Εκεί στην εξοχή, στο Τσανάκαλε, πέτυχα πριν λίγο τον Ismet, φίλο και συμφοιτητή μου. Του τηλεφώνησα για τα γενέθλιά του. Γεννήθηκε 87 χρόνια μετά τον Κεμάλ. Ζει μια συνηθισμένη ζωή, σαν τη δική μας, κατοικεί σε προάστιο της Κωνσταντινούπολης, δουλεύει σε μεγάλη εταιρία τηλεπικοινωνιών, είναι αριστερός, άθεος (αν και στην Ανάσταση των Ορθοδόξων πάει στη Ρουμάνικη Εκκλησία), τιμά τον Κεμάλ και δε δέχεται καμιά γενοκτονία...

Πολύ μπερδεμένη η 19η Μαΐου...